1991 - Vast in Zwart

Vast in Zwart (1991)

Johannes ZomerVijver – pentekening naar aanleiding van Greenpeace

In deze krachtige pentekening combineert Johannes ZomerVijver zijn academische techniek met een urgente maatschappelijke boodschap. Het werk is ontstaan onder invloed van de campagnes van Greenpeace, die in de jaren negentig veel aandacht vroegen voor olievervuiling en de gevolgen voor het leven in en rond de oceaan.

De compositie is sober maar beklemmend. Onder de horizon ligt een diepzwart vlak — de zee, omgevormd tot verstikkende massa. Daaruit duikt een pinguïn op, of probeert zich los te worstelen. De zee kleeft als dikke olie aan zijn lijf. Achter hem staat een silhouet van een boortoren, scherp en mechanisch, als een schaduw van de menselijke aanwezigheid.

ZomerVijver gebruikt inkt met minimale middelen: contrast en contour zijn voldoende om de intensiteit voelbaar te maken. De horizon is geen grens, maar een scheidslijn tussen macht en onmacht. De pinguïn wordt een symbool van natuur die niet langer kan ontsnappen.

Het werk stelt geen vragen; het schreeuwt een waarschuwing uit. Tegelijk blijft het beeld poëtisch, bijna klassiek in zijn opbouw. Een stille aanklacht, zonder tekst, maar des te duidelijker in beeld.